Ontslagen... wat nu?

Tips om een nieuwe baan te vinden

Ontslagconsultants, mensen die ontslagen werknemers beroepshalve adviseren, beklemtonen dat het belangrijk is om stil te staan bij de impact van je ontslag, welke niet enkel impact op jezelf heeft, maar ook op je gezin en je naasten.

Als je ‘in shock’ bent, kan je last hebben van een algehele apathie of gebrek aan concentratie, maar ook van slapeloosheid of hoofdpijn door stress. Daarom moet je goed beseffen dat je actief moet blijven, wilt je weer een goed gevoel hebben over jezelf en over de situatie.

Concentreer je op de toekomst en ga vastberaden op zoek naar een baan. Denk na over je verdere carrière; waar wil je staan over vijf, of tien jaar? Maak een carrièreplan. 

“Raak vooral niet in paniek”, zegt Peter Stansbie, ontwikkelingsverantwoordelijke bij een kantoor dat mensen adviseert die werden ontslagen. “Veel mensen worden ooit ontslagen en er zullen altijd ontslagen vallen, maar het leven gaat door en er liggen veel banen voor het oprapen.”

Je kan alvast beginnen met even afstand te nemen en jouw situatie nuchter te bekijken.  “Eerst moet je beseffen dat je niet alleen bent,” zegt Peter. “Zet alles op een rijtje, je gedachten, je vaardigheden en je mogelijkheden. Neem wat afstand, zoek wat ruimte en zet alles op papier of zoek iemand met wie je kunt praten.”

Heel wat mensen bevestigen dat hun ontslag in zekere zin de aanzet was voor veel koerswijzigingen waarmee ze al langer speelden.

“We hebben het allemaal zo druk met ons werk dat we ons nooit afvragen of we eigenlijk wel doen wat we graag zouden doen,” zegt Peter. “Als je kunt vermijden dat je in paniek raakt en als je jezelf wat tijd en ruimte kunt geven, dan zal je zien dat ontslag meer een mogelijkheid dan een probleem is. Je hebt nog andere opties dan terug te keren naar hetzelfde soort werk. Veel hangt af van je leeftijd en financiële mogelijkheden.”

Het is normaal dat je negatieve gedachten hebt en dat je bang bent of werkgevers wel staan te springen om iemand aan te nemen die is ontslagen. Maar volgens Peter Stansbie zijn die gedachten onterecht.

“In toenemende mate hebben mensen op alle niveaus een zekere ervaring met ontslag, omdat het henzelf of mensen in hun omgeving ook al is overkomen” zegt hij. “Aan ontslag is niet langer het stigma verbonden van weleer. Je moet je concentreren op de positieve punten van je cv en die vanuit psychologisch standpunt bekijken.”

Volgens Geraldine Maxwell, HR-manager bij een uitgeversmaatschappij, kan het feit dat je onmiddellijk beschikbaar bent, zelfs in je voordeel werken.

“Tegenwoordig nemen heel wat bedrijven mensen aan die eerst als uitzendkracht voor hen hebben gewerkt, een optie die voor werknemers met een vast contract onhaalbaar is. Wanneer je net ontslagen bent, kan je onmiddellijk de markt op.”

Vrijwillig ontslag

Vrijwillig ontslag kan je zien als een financieel interessant buitenkansje. Maar let toch altijd goed op wanneer je zoiets overweegt.

Je krijgt de kans tot vrijwillig ontslag bijvoorbeeld wanneer een onderneming een aantal werknemers wil laten afvloeien. In plaats van mensen te ontslaan, bieden ze hen de kans om ontslag te nemen in ruil voor een mooie ontslagregeling. Dat is voor een onderneming een dure manier om het werknemersbestand te verkleinen. Doorgaans zijn het werknemers met veel anciënniteit die de kans krijgen om er gebruik van te maken.

Maar als je een aanvraag tot vrijwillig ontslag indient, is het helemaal niet zeker dat je het ook krijgt. Het is immers het voorrecht van de onderneming om vrijwillig ontslag al dan niet toe te kennen. Als je aanbod wordt afgewezen, kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor de manier waarop jouw werkgever jou inschat.

Wanneer je een oudere werknemer bent, kan je in aanmerking komen voor vervroegd pensioen. Hoewel dat in eerste instantie wel een aantrekkelijke optie lijkt, is het in werkelijkheid een harde beslissing om te nemen.

Geraldine Maxwell meent dat het vaak moeilijker is voor oudere collega’s dan voor hun jongere tegenhangers. “Aanvankelijk zien ze het vervroegd pensioen wel zitten, maar wanneer het realiteit wordt, weten ze het plotseling niet meer. Willen ze echt al die vrije tijd? Kunnen ze het zich veroorloven om met pensioen te gaan wanneer hun kinderen nog studeren? Welke impact zal het missen van hun laatste werkjaren op hun latere leven hebben? Als een periode van ontspanning eerder in zicht komt dan gepland, kan die vrije tijd omslaan in een periode van stress.”

Vaardigheden overdragen

In wezen is een overdraagbare vaardigheid een vaardigheid die jij hebt verworven in een bepaald type job, maar die makkelijk in een andere omgeving zou kunnen worden toegepast.

Hoe voel ik me? Wat kan ik? Dat zijn heikele vragen waarvoor je diep in je ziel moet graven. Maar wanneer je daarin slaagt, levert het je wellicht een veel beter gevoel over jezelf op.

Het eerste wat je moet doen bij die zelfanalyse is elke bescheidenheid overboord gooien. Daarna probeer je de vaardigheden te definiëren die je dagelijks in je job gebruikt hebt, hoe ze het bedrijf geholpen hebben, en als dat helpt, waarom jij denkt dat je ze verkeerd hebt aangewend toen ze je lieten gaan.

Volgens Peter Stansbie is het identificeren van iemands overdraagbare vaardigheden een kwestie van ‘out of the box’ denken, inclusief de hulp van iemand anders inroepen.

“Als je ontslag deel uitmaakt van een collectief ontslag of als je ontslagen werd door een grote onderneming, krijg je meestal hulp” zegt hij, “Is dat niet het geval, dan staan er massa’s consultants voor je klaar die opgeleid zijn om samen met jou je vaardigheden te bepalen en te kijken hoe die in andere vakgebieden kunnen worden geïmplementeerd.

Bovendien moet je voor alles openstaan. Zelfs voor werk in het buitenland of in een andere industrietak. Je moet alle mogelijkheden overwegen.”

Tips voor sollicitatiegesprekken

Een belangrijk punt tijdens sollicitatiegesprekken is het omgaan met vragen over ontslag.

Als het ter sprake komt, is het aangeraden om de situatie zo eenvoudig mogelijk uit te leggen, te schetsen wat jouw functie bij je vorige werkgever was en dan de aandacht te vestigen op jouw meerwaarde voor de potentiële nieuwe werkgever.

Je houding en doorzettingsvermogen zijn toonaangevend voor de wijze waarop een ontslag de deur kan openzetten voor nieuwe kansen.

Wij helpen je graag bij het zoeken naar werk en geven tips voor sollicitatiegesprekken.