Het persoonlijke raakt, juist in een zakelijke omgeving

Leestijd: 4 minuten | In vervolg op een gesprek met Reinier Rombouts - Chief Storyteller

Reinier Rombouts, eigenaar van Chief Storyteller en auteur van het boek Raak! is te gast een uitzending van Hays Open Studio. Hij vertelt over de connectie tussen leiderschap en storytelling en licht de werking van het Story-Kompas toe.

Storytelling is geen speeltje. Het is niet soft, maar een harde voorwaarde voor succes, vindt Rombouts.

“Authentieke storytelling is een cruciaal onderdeel van hedendaags leiderschap. Klanten en medewerkers zijn tegenwoordig zelf communicatiespecialist en prikken zo door ongeloofwaardige verhalen. Bedrijven en leiders die wat willen bereiken, durven persoonlijk te zijn. Ze vertellen geloofwaardige verhalen om mensen in beweging te brengen.”

Hoe brengt u als manager mensen in beweging en creëert u impact?

Storytelling als de belangrijkste nevenfunctie van de leider van nu. Want alleen díe bestuurders en managers zijn volgens Rombouts nog in staat om mensen in beweging brengen en impact te creëren. Maar hoe doe je dat als organisatie of leider?

Dat kan met het Story-Kompas, een handzaam model rond storytelling en leiderschap dat iedereen zelf kan toepassen. Rombouts: “De beste verhalen bestaan uit drie delen:

• een persoonlijk verhaal (IK),
• een verbindingsverhaal (WIJ) en
• een urgentieverhaal (NU).

Dit betekent dat effectieve vertellers starten vanuit een persoonlijk perspectief, waarin ze zichzelf tonen als mens. Dit roept herkenbaarheid op bij het publiek en van daaruit tilt de verteller het verhaal naar een volgend niveau en spreekt hij of zij het publiek aan als groep. Bijvoorbeeld door medewerkers of klanten aan te spreken op gedeelde waarden of doelen.

Natuurlijk heeft het verhaal in zichzelf ook een doel, daarom eindigt het in het ‘nu’, waarbij de verteller het publiek oproept om in actie te komen. Het Story-Kompas gaat daarom van ik naar wij, naar nu.”

De 3 stappen van het Story-Kompas voor een geloofwaardig verhaal

IK-verhaal

De eerste stap is het IK-verhaal. Het persoonlijke aspect hieraan vinden leiders soms ook echt best een stap, merkt Rombouts in de praktijk. “Een reactie die ik vaak hoor van directeuren en managers is: ‘Maar het gaat helemaal niet om mij. Ik ben niet belangrijk’. Een denkfout die vaak wordt gemaakt.

Je denkt misschien dat jouw verhaal er niet toe doet. Dat mensen dat niet interesseert en het contraproductief is om over jezelf te praten. Maar het tegendeel is waar: wie leidt, heeft de verantwoordelijkheid om te laten zien wie hij of zij is. Waarom doe je wat je doet en waar wil jij jouw team of bedrijf naartoe leiden?”

Volgens Rombouts vormt het persoonlijke bovendien vaak het krachtigste element van een verhaal. “Persoonlijke communicatie zorgt er voor dat je wordt gezien als een mens van vlees en bloed. Het geeft je publiek – bijvoorbeeld klanten of medewerkers – inzicht jouw normen en waarden: wat kunnen ze verwachten van de organisatie en van jou in jouw leidende rol?”

WIJ-verhaal

Maar wanneer leidinggevenden zeggen: ‘Het gaat niet om mij’, hebben ze ook een punt, vindt Rombouts. “Om impact te maken moeten zij persoonlijk én herkenbaar zijn. Een verhaal is geen egotrip, maar moet aansprekend zijn voor een grote groep. Dat kan alleen als mensen uit die groep zich herkennen, zichzelf zien als de hoofdpersoon. Dat is stap 2: het WIJ-verhaal.”

Maar wie is wij? Wanneer organisaties of leiders het hebben over ‘ons’ en ‘wij’, over wie hebben zij het dan? Een bepaalde maatschappelijke beweging, een onderdeel van hun bedrijf, de consumenten die hun producten kopen?

Rombouts: “Om mensen te verbinden en in actie te laten komen, is het belangrijk dat er een ‘wij-gevoel’ is of ontstaat. Wat onderscheidt ons van anderen? Waar streven wij naar? Op dit niveau van het verhaal, verbreedt de verteller het persoonlijke perspectief waarmee hij of zij startte naar een bredere context waarin het publiek zich herkent. Vertel voorbeelden. Laat zien waarom jouw boodschap belangrijk is voor de groep en wijs de weg: wat betekent dit, welke doelen streven wij als groep na en wat kunnen we daarmee doen?”

NU-verhaal

Doen. Actie. Beweging. Bedrijven en leiders vertellen hun verhaal niet voor niets. Zij willen dat hun klanten, medewerkers of publiek hier iets mee gaan doen, zegt Rombouts.

“Om te zorgen dat een verhaal in het ‘nu’ wordt geplaatst, voegt de derde laag urgentie en actualiteit toe. Daarmee wordt een dieper niveau bereikt: het NU-verhaal. Waarom is dit nu belangrijk? Wat moet ik nu doen?”

Een verhaal van nu is dringend. Het is urgent vanwege een actuele bedreiging of een kansrijke ontwikkeling, legt Rombouts uit. “De markt verandert bijvoorbeeld razendsnel en het bedrijf moet meebewegen of er staat een reorganisatie voor de deur. Als we nu niets doen, gaat ons verhaal eindigen in mineur. De urgentie en actualiteit doordringt management en medewerkers van de noodzaak en roept hen krachtig op om daadwerkelijk in actie te komen."

Raak het hart van uw publiek

"Organisaties en leiders die IK-WIJ-NU verhalen weten te koppelen, doen veel meer dan het zenden van hun boodschap. Zij raken met hun verhalen het hart van hun publiek. Omdat het klopt. En zetten zo beweging in gang.”

Reinier Rombouts is eigenaar van Chief Storyteller. Hij publiceerde recent een nieuw boek over leiderschap en storytelling: Raak! Benut de kracht van je persoonlijke verhaal